Μεσοπόλεμος-«Λαϊκή Οργάνωσις Νέων Κέρκυρας»
Γιώργος Ζούμπος
04 Ιουλίου 2017
/ 14:14
Γράφει ο Γιώργος Ζούμπος
Η εμφάνιση του φασισμού στο ιστορικό προσκήνιο δεν είναι κεραυνός εν αιθρία στη μεσοπολεμική Ευρώπη. Σαν φαινόμενο, είτε στην ιταλική - φασιστική είτε στη γερμανική - ναζιστική παραλλαγή του, είναι γνωστός από το τέλος ακόμα του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, ενώ μορφές αυταρχικής διακυβέρνησης που τείνουν προς το φασισμό ή είναι φασιστικές, εμφανίζονται σε μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες κατά τη δεκαετία του '20.
Στην Ελλάδα της τελευταίας προπολεμικής δεκαετίας, το ίδιο το αστικοδηµοκρατικό πολίτευµα, που παραδέρνει στις εσωτερικές του αντιθέσεις, αρχίζει να αµφισβητείται σαν πολιτική αναγκαιότητα από πολλούς, ενώ παράλληλα η ακροδεξιά, µε επικεφαλής τον Γ. Κονδύλη και τον Ι. Μεταξά, προβάλλει σαν σωτήρια λύση, για το καθεστώς, τη δικτατορία. Παράλληλα, ο κρατικός µηχανισµός και ο στρατός αρχίζουν να εκκαθαρίζονται από τα δηµοκρατικά στελέχη και να επανδρώνονται µε µοναρχικά και φασιστικά στοιχεία.
Ακροδεξιές οργανώσεις
Η φασιστική απειλή, πέρα από τα συνεχώς εφαρµοζόµενα καταπιεστικά αστυνοµικά µέτρα κατά του εργατικού και αγροτικού κινήµατος, εκφράζεται και µε τη δηµιουργία ακροδεξιών οργανώσεων, οι οποίες συνεργάζονται σχεδόν ανοιχτά µε την Ασφάλεια και σε όλες ανεξαίρετα τις εµφανίσεις τους µιµούνται τις χιτλερικές µεθόδους δράσης. Οι ακροδεξιές αυτές οργανώσεις είναι αρκετές, µε σπουδαιότερες τους «Χαλυβδόκρανους», τους «Άλκιμους», την «Εθνικοσοσιαλιστική Οµάδα», τη «Σιδηρά Φρουρά» και την «Εθνική Νεολαία», κυρίως όµως την «Εθνική Ένωση Ελλάδος», την περιβόητη, δηλαδή, οργάνωση των «τριεψιλητών», µε πολύ πλούσια τροµοκρατική δράση.
Στην Κέρκυρα
Από τις μεσοπολεμικές εφημερίδες και σωζόμενα έγγραφα φαίνεται ότι και στην Κέρκυρα λειτουργούν φασιστικές οργανώσεις. Οι εκδηλώσεις τους μάλιστα γίνονται κάποιες φορές σε συνεργασία με τον κρατικό μηχανισμό. Σχετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο έγγραφα τα οποία εντοπίστηκαν πρόσφατα από συμπολίτη και αφορούν τις πρώτες μέρες του 1933.
Το πρώτο έγγραφο υπογράφεται από το Νομάρχη Κέρκυρας στις 2 Γενάρη του 1933, απευθύνεται προς τους διευθυντές των σχολικών μονάδων του νησιού και αναφέρει:
«Η κομουνιστική προπαγάνδα, ευρίσκει έδαφος πρόσφορον εις τα νεαράς ψυχάς και τον εύπλαστον χαρακτήρα των μαθητών προς εξάπλωσιν των αρχών της, οίτινες μαθηταί εν τη απειρία των εκλαμβάνουσιν ως πλέον συγχρονισμένας τας επαναστατικάς θεωρίαςτου κομουνισμού υποβοηθούντος προς τούτο και του ανυποτάκτου της παιδικής ηλικίας.
Κατά των τοιούτων ψυχικών διαστροφών της μαθητιώσης νεολαίας έχετε καθήκον ν’ αντιδράσητε διότι η πολιτεία δεν ενεπιστεύθη υμίν απλώς και μόνον την εκμάθησιν των γραμμάτων, αλλά και την ψυχικήν διαπαιδαγώγησιν αυτών.
Το καθήκον υμών τούτο είναι απείρως μέγα.
Προς επιτυχεστέραν δε εκπλήρωσίν του καλούμεν υμάς όπως προσδιορίσητε εις τα σχολεία σας μίαν ώραν καθ΄ εβδομάδα, καθ΄ ην εις μεν τα Γυμνάσια και τα πολυτάξια Σχολεία είς των διδασκόντων εκ περιτροπής εις δε τα μονοτάξια ο διδάσκαλος θα διδάσκωσι γενικάς γνώσεις εναντίον του κομουνισμού ήτοι περί Πατρίδος, εργασίας, πειθαρχίας εις τους νόμους περί ηθικών αρχών της οικογενείας και πολιτείας κλπ. Όσα ηθέλατε κρίνει πρόσφορα.
Η ενέργεια υμών αύτη θα χαλυβδώση τα ψυχάς των νεαρών βλαστών των μελλόντων υπερασπιστών της Θρησκείας, Πατρίδος και Οικογενείας.
Παρακαλούμεν να μας γνωρίσητε τας ληφθείσας εν προκειμένω αποφάσεις σας.»
Τρεις μέρες αργότερα η «Λαϊκή Οργάνωσις Νέων Κέρκυρας» απευθύνεται στους διευθυντές των γυμνασίων με το παρακάτω έγγραφο:
«Κύριε Διευθυντά
Λαμβάνομεν την τιμήν να παρακαλέσωμεν Υμάς όπως, ευαρεστούμενος, τιμήσητε μεθ’ ολοκλήρου του Διδακτικού προσωπικού και των τεσσάρων τελευταίων τάξεων του υφ’ Υμάς Παιδευτηρίου, την υπό της ημετέρας Οργανώσεως διοργανουμένην, υπότην προστασίαν του κ. Νομάρχου, πρώτην επίσημον Εθνικήν διάλεξιν, εν τω Δημοτ. Θεάτρω την 15 τρέχοντος και ώραν 11 π.μ., με ομιλητήν τον κ. Μ. Β. Λάνδον και με θέμα: ο Κομμουνισμός.
Μετά της προσηκούσης τιμής
Ο Πρόεδρος
Ο Γραμματεύς »
Ειδήσεις για τη δραστηριότητα των φασιστικών σωματείων στην Κέρκυρα κατά την προπολεμική δεκαετία υπάρχουν στον τοπικό τύπο και πιθανόν στο αρχείο της Νομαρχίας, ενώ η τύχη των διοικητικών τους αρχείων αγνοούνται ως τώρα. Οπωσδήποτε αποτελούν ανεξερεύνητο και ενδιαφέροντα χώρο.
Στην Ελλάδα της τελευταίας προπολεμικής δεκαετίας, το ίδιο το αστικοδηµοκρατικό πολίτευµα, που παραδέρνει στις εσωτερικές του αντιθέσεις, αρχίζει να αµφισβητείται σαν πολιτική αναγκαιότητα από πολλούς, ενώ παράλληλα η ακροδεξιά, µε επικεφαλής τον Γ. Κονδύλη και τον Ι. Μεταξά, προβάλλει σαν σωτήρια λύση, για το καθεστώς, τη δικτατορία. Παράλληλα, ο κρατικός µηχανισµός και ο στρατός αρχίζουν να εκκαθαρίζονται από τα δηµοκρατικά στελέχη και να επανδρώνονται µε µοναρχικά και φασιστικά στοιχεία.
Ακροδεξιές οργανώσεις
Η φασιστική απειλή, πέρα από τα συνεχώς εφαρµοζόµενα καταπιεστικά αστυνοµικά µέτρα κατά του εργατικού και αγροτικού κινήµατος, εκφράζεται και µε τη δηµιουργία ακροδεξιών οργανώσεων, οι οποίες συνεργάζονται σχεδόν ανοιχτά µε την Ασφάλεια και σε όλες ανεξαίρετα τις εµφανίσεις τους µιµούνται τις χιτλερικές µεθόδους δράσης. Οι ακροδεξιές αυτές οργανώσεις είναι αρκετές, µε σπουδαιότερες τους «Χαλυβδόκρανους», τους «Άλκιμους», την «Εθνικοσοσιαλιστική Οµάδα», τη «Σιδηρά Φρουρά» και την «Εθνική Νεολαία», κυρίως όµως την «Εθνική Ένωση Ελλάδος», την περιβόητη, δηλαδή, οργάνωση των «τριεψιλητών», µε πολύ πλούσια τροµοκρατική δράση.
Στην Κέρκυρα
Από τις μεσοπολεμικές εφημερίδες και σωζόμενα έγγραφα φαίνεται ότι και στην Κέρκυρα λειτουργούν φασιστικές οργανώσεις. Οι εκδηλώσεις τους μάλιστα γίνονται κάποιες φορές σε συνεργασία με τον κρατικό μηχανισμό. Σχετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν δύο έγγραφα τα οποία εντοπίστηκαν πρόσφατα από συμπολίτη και αφορούν τις πρώτες μέρες του 1933.
Το πρώτο έγγραφο υπογράφεται από το Νομάρχη Κέρκυρας στις 2 Γενάρη του 1933, απευθύνεται προς τους διευθυντές των σχολικών μονάδων του νησιού και αναφέρει:
«Η κομουνιστική προπαγάνδα, ευρίσκει έδαφος πρόσφορον εις τα νεαράς ψυχάς και τον εύπλαστον χαρακτήρα των μαθητών προς εξάπλωσιν των αρχών της, οίτινες μαθηταί εν τη απειρία των εκλαμβάνουσιν ως πλέον συγχρονισμένας τας επαναστατικάς θεωρίαςτου κομουνισμού υποβοηθούντος προς τούτο και του ανυποτάκτου της παιδικής ηλικίας.
Κατά των τοιούτων ψυχικών διαστροφών της μαθητιώσης νεολαίας έχετε καθήκον ν’ αντιδράσητε διότι η πολιτεία δεν ενεπιστεύθη υμίν απλώς και μόνον την εκμάθησιν των γραμμάτων, αλλά και την ψυχικήν διαπαιδαγώγησιν αυτών.
Το καθήκον υμών τούτο είναι απείρως μέγα.
Προς επιτυχεστέραν δε εκπλήρωσίν του καλούμεν υμάς όπως προσδιορίσητε εις τα σχολεία σας μίαν ώραν καθ΄ εβδομάδα, καθ΄ ην εις μεν τα Γυμνάσια και τα πολυτάξια Σχολεία είς των διδασκόντων εκ περιτροπής εις δε τα μονοτάξια ο διδάσκαλος θα διδάσκωσι γενικάς γνώσεις εναντίον του κομουνισμού ήτοι περί Πατρίδος, εργασίας, πειθαρχίας εις τους νόμους περί ηθικών αρχών της οικογενείας και πολιτείας κλπ. Όσα ηθέλατε κρίνει πρόσφορα.
Η ενέργεια υμών αύτη θα χαλυβδώση τα ψυχάς των νεαρών βλαστών των μελλόντων υπερασπιστών της Θρησκείας, Πατρίδος και Οικογενείας.
Παρακαλούμεν να μας γνωρίσητε τας ληφθείσας εν προκειμένω αποφάσεις σας.»
Τρεις μέρες αργότερα η «Λαϊκή Οργάνωσις Νέων Κέρκυρας» απευθύνεται στους διευθυντές των γυμνασίων με το παρακάτω έγγραφο:
«Κύριε Διευθυντά
Λαμβάνομεν την τιμήν να παρακαλέσωμεν Υμάς όπως, ευαρεστούμενος, τιμήσητε μεθ’ ολοκλήρου του Διδακτικού προσωπικού και των τεσσάρων τελευταίων τάξεων του υφ’ Υμάς Παιδευτηρίου, την υπό της ημετέρας Οργανώσεως διοργανουμένην, υπότην προστασίαν του κ. Νομάρχου, πρώτην επίσημον Εθνικήν διάλεξιν, εν τω Δημοτ. Θεάτρω την 15 τρέχοντος και ώραν 11 π.μ., με ομιλητήν τον κ. Μ. Β. Λάνδον και με θέμα: ο Κομμουνισμός.
Μετά της προσηκούσης τιμής
Ο Πρόεδρος
Ο Γραμματεύς »
Ειδήσεις για τη δραστηριότητα των φασιστικών σωματείων στην Κέρκυρα κατά την προπολεμική δεκαετία υπάρχουν στον τοπικό τύπο και πιθανόν στο αρχείο της Νομαρχίας, ενώ η τύχη των διοικητικών τους αρχείων αγνοούνται ως τώρα. Οπωσδήποτε αποτελούν ανεξερεύνητο και ενδιαφέροντα χώρο.
