Παρασκευή 29.03.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Τι έφερε στο φως η αρχαιολογική σκαπάνη στο Μον Ρεπό (video-photos)

Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας
15 Δεκεμβρίου 2019 / 11:58
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΚΕΡΕΚΟΥ

Τα ανασκαφικά ευρήματα της πρώτης -μετά από 52 χρόνια- συστηματικής έρευνας, παρουσιάστηκαν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας

ΚΕΡΚΥΡΑ. Μισός αιώνας πέρασε από την τελευταία συστηματική ανασκαφή στο κτήμα του Μον-Ρεπό. Η αρχαιολογική σκαπάνη έπιασε ξανά δουλειά χάρη στην πρωτοβουλία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κέρκυρας η οποία βρήκε ευήκοα ώτα στο Ίδρυμα Λεβέντη και τον επιχειρηματία Γιώργο Δαυίδ. Η επίτιμη διευθύντρια του Υπουργείο Πολιτισμού, Δρ. Γ. Μεταλληνού ανέλαβε το εγχείρημα το καλοκαίρι του 2018, με ενθουσιασμό.
Βάσει εγκυκλίου, όπως εξήγησε ο κ. Μεταλληνού, οι ανασκαφικές εργασίες δεν επιτρέπεται να υπερβαίνουν τις 35 ημέρες τον χρόνο. Μετά από δύο περιόδους ανασκαφών, Αύγουστο 2018 και Αύγουστο 2019, το απόγευμα του Σαββάτου έγινε η παρουσίαση των ευρημάτων στο ανακαινισμένο Αρχαιολογικό Μουσείο Κέρκυρας.





Την παρουσίαση προλόγισε η Προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Τένια Ρηγάκου, ενώ σύντομη παρέμβαση έκανε και ο πρώην δήμαρχος Γιάννης Κούρκουλος, ως πρόεδρος του Συλλόγου Φίλων Αρχαιολογικού Μουσείου Κέρκυρας (που αριθμεί ήδη 40 μέλη), ο οποίος εξέφρασε την πικρία του για το μικρό ενδιαφέρον που φαίνεται να έχει η κοινωνία για τις αρχαιότητες της Κέρκυρας: «Η κοινωνία αδρανεί, κλείνει τα μάτια» είπε χαρακτηριστικά.  



Πριν από την παρουσίαση των κινητών και ακίνητων ευρημάτων, η κ. Μεταλληνού έκανε μια σύντομη ιστορική αναδρομή, μια τοποθέτηση στο χώρο και στο χρόνο, ώστε να γίνει κατανοητό το πλαίσιο μέσα στο οποίο εκτελούνται οι εργασίες. «Στόχος της έρευνας αποτελεί η κατ’ αρχήν αποκατάσταση μιας ολοκληρωμένης εικόνας των ήδη ορατών αρχαιοτήτων, που διασώζονται σε αποσπασματική κατάσταση. Γιατί αυτή, κατά τους αρχαιολόγους, δεν βοηθά ούτε την έρευνα, αλλά ούτε και την ευαναγνωσιμότητα των ερειπίων από τους επισκέπτες, που πραγματικά είναι και πολλοί, και επιθυμούν να αντιληφθούν τον χώρο και τη λειτουργία του».



Αρκετοί, μάλιστα, κατά την Δρα Γ. Μεταλληνού, υποβάλλονται από το ιδιαίτερο τοπίο και επιζητούν την βίωση του παρελθόντος: «Με αυτό το σκεπτικό τέθηκε ως πρώτος στόχος η αποκάλυψη της κάτοψης του κτιρίου στα ανατολικά πρανή του λόφου του Ηραίου. Και τούτο προκειμένου να γίνει δυνατή η αποκατάσταση της εικόνας του  αλλά και της λειτουργίας του. Αλλά και η σύνδεσή του με τη λειτουργία του ιερού και του ναού στην κορυφή του λόφου, τόσο από την τοπογραφική όσο και από την λειτουργική παράμετρο».
Για το λόγο αυτό ανασκάφηκε περαιτέρω η βόρεια πλευρά του κτιρίου αυτού καθώς και η δυτική πλευρά η οποία αποκαλύφθηκε σε συνολικό μήκος 26,50 μ. .



Ταυτόχρονα αποκαλύφθηκαν οι δύο δρόμοι στα βόρεια και στα νότια του κτιρίου. Εκτός από το κτίριο ανασκάφηκε τμήμα των αναλημματικών τοίχων που περιβάλλουν το ιερό και οι οποίοι είχαν παλαιότερα αποσπασματικά αποκαλυφθεί. Το 2019 η ανασκαφή επεκτάθηκε και σε άλλη έκταση στα βόρεια του Ηραίου. Και εκεί  βρέθηκαν αρχαιότητες είτε ως στρώματα καταστροφής είτε ως τοίχοι άλλου κτιρίου.
Κατά την προϊσταμένη της αρχαιολογικής έρευνας Γ. Μεταλληνού, η επίσκεψη σε ένα ιερό συμβαδίζει με την αφιέρωση αναθημάτων. Είτε από φθαρτά υλικά, όπως γυαλί, ύφασμα ή ξύλο, είτε από πηλό, μέταλλο, ελεφαντόδοντο.

Κάποια από αυτά που αποκαλύφθηκαν είναι: 
- Χειροποίητα ειδώλια που χρονολογούνται ανάμεσα στα 610 και 480 π.Χ. Αποτελούν αναθήματα αποκλειστικά γυναικείων θεοτήτων. Αποτελούν αναθήματα ευρείας κλίμακας και χαμηλής αξίας και απαντώνται στον ελλαδικό χώρο, την Κύπρο και την Κάτω Ιταλία

- Ειδώλια ελληνιστικών χρόνων

- Χάλκινα αφιερώματα, από τα οποία και το διακοσμητικό στοιχείο γρύπα. Πρόκειται για ένα δαιμονικό, ανατολικής προέλευσης ον, που αποτελεί αμάλγαμα λιονταριού και αρπακτικού πτηνού. Αντιπροσωπεύει τη δύναμη αλλά έχει και αποτρεπτική σημασία, ως φρουρός π.χ. θησαυρών. Κοσμούσε πιθανότατα λέβητες – μεγάλα χάλκινα αγγεία σαν καζάνια- που στέκονταν πάνω σε τρίποδες και δίνονταν προσφορά στους θεούς τον 8ο και 7ο αι. π.Χ.

- Πήλινες αγνύθες, βαρίδια εργαλείων

- Αποθηκευτικά αγγεία καθώς και λεπτά μελαμβαφή με ανάγλυφη διακόσμηση

- Αγγεία μινιατούρες: Έχει υποστηριχθεί ότι αυτά τα αγγεία, που αποτελούν απομιμήσεις σε μικρότερη κλίμακα, αληθινών αγγείων, ανατίθενται στα Ιερά από τον 7ο αιώνα π.Χ καθώς το δικαίωμα ανάθεσης πέρασε από την αριστοκρατία στους κοινούς θνητούς. Πρόκειται δηλαδή για φθηνές αφιερώσεις, των οποίων όμως η ευρύτατη γεωγραφική εξάπλωση αντανακλά αύξηση της παραγωγής τους αλλά και μια ουσιωδέστερη συμμετοχή του κοινού στις τελετουργίες. Αυτά τα ταπεινά αντικείμενα, βοηθούν να ρίξουν φως και να κατανοήσουμε τις θρησκευτικές πρακτικές στην αρχαία Κέρκυρα.

- Αναθηματικές πλάκες

- Αιχμές δοράτων, με ίχνη από την ξύλινη στειλέωση του κονταριού


Πέρα όμως από αυτά, συγκεντρώθηκαν μεγάλες ποσότητες κεραμικής, αντικείμενα τα οποία μελετώνται και αναμένεται να δώσουν περισσότερα στοιχεία.
Οι ανασκαφές θα συνεχιστούν για τρία ακόμα χρόνια.
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΓΚΕΡΕΚΟΥ

Απόφοιτος του Τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Δημοσιογράφος στην Εφημερίδα «Καθημερινή Ενημέρωση», στον ιστότοπο enimerosi.com και στο EN-The Magazine. Έχει λάβει τιμητική διάκριση από το Ίδρυμα Προαγωγής της Δημοσιογραφίας Αθ. Μπότση για την ευαισθητοποίηση του κοινού στη Δωρεά Οργάνων.