Παρασκευή 29.03.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Τι ζητούν οι Τούρκοι στο Αιγαίο;

Γιώργος Κατσαΐτης
01 Μαρτίου 2017 / 13:35
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΑΪΤΗΣ

Έναν αιώνα μετά τις τελευταίες μέρες της κατάρρευσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η Τουρκία είναι ξανά σε δύσκολη θέση. Κι όσον αφορά

στον αντίκτυπο των εξωτερικών πιέσεων στα εσωτερικά, οι αντικρουόμενες δυνάμεις φαίνεται να είναι οι ίδιες αλλά με αντίθετα τα πρόσημα ισχύος, απ' ότι κατά τη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα. Τότε το καινούργιο και πιο δυναμικό ήταν το Κίνημα των Νεοτούρκων και ο Κεμάλ, τώρα ο ισλαμισμός έχει το πάνω χέρι έναντι των κεμαλιστών. Κι επειδή η ιστορία δεν επαναλαμβάνεται ούτε καν με τα είδωλα ανεστραμμένα, η εξέλιξη των πραγμάτων στη γείτονα περιστρέφεται γύρω από ένα χρονικό ορόσημο, αυτό της 16ης Απριλίου. Πρόκειται για την τρίτη Κυριακή του δεύτερου ανοιξιάτικου μήνα, ημέρα που θα στηθούν οι κάλπες για το δημοψήφισμα. Το "ναι" θα βγάλει ισχυρότερο τον Ρ.Τ. Ερντογάν, το "όχι" θα γίνει η απαρχή νέων εξελίξεων. Και στις δυο περιπτώσεις πάντως, ταμείο θα γίνει στο πεδίο των εξωτερικών σχέσεων της Χώρας, άλλοι αναλυτές υποστηρίζουν ακόμα και με το διακύβευμα της ίδιας της ακεραιότητάς της!
Τούτων δοθέντων, τεκμαίρεται η νευρικότητα των κινήσεων στο Αιγαίο, που η ελληνική ανάγνωση αποδίδει σε επιδίωξη εσωτερικής κατανάλωσης και συσπείρωσης. 

Η ανάλυση έτσι υποχρεωτικά γίνεται για δυο περιόδους. Τη μια πριν από τις 16 Απριλίου και την άλλη από 'κει και πέρα. Για την πρώτη περίοδο ισχύουν τα περί εσωτερικής κατανάλωσης ότι δηλ. τα πάντα γίνονται ώστε να κερδίσει ο ισχυρός άνδρας το "προσωπικό" του στοίχημα. Είναι τόσο "νοκ άουτ" αυτή η παρτίδα, που εικάζεται ότι εφόσον δεν καταστεί προεκλογικά βέβαιη η νίκη (σ.σ. ούτε με νοθεία) δεν αποκλείεται ακόμα και η αναβολή της κάλπης.
Στην περίπτωση που τελικώς περιβληθεί ο Ερντογάν το σχήμα του σύγχρονου Σουλτάνου όμως, θα πρέπει να ολοκληρώσει την ζώνη αποτροπής κινδύνων που επιχειρεί, κυρίως σε βάρος των κουρδικών επιδιώξεων, στα νότια σύνορα της χώρας και να ανατάξει την καταρρέουσα οικονομία. 

Κι αυτά δεν είναι εύκολα πράγματα. Στο στρατιωτικό πεδίο, ο κουρδικός παράγοντας αποτελεί για τους "Αγγλοσάξονες" τον περιούσιο λαό ώστε στο πλαίσιο της νέας γεωγραφίας να αποτραπεί το υπεραιώνιο σλαβικό πρόταγμα της καθόδου στις θερμές θάλασσες. Και υπ' αυτήν την έννοια αποτελεί και μια κάποια εγγύηση για τους ανησυχούντες Ισραηλινούς. Το "από που έως που" των Κούρδων παραμένει το ζητούμενο για όλους, σ' αυτήν τη φάση των επιχειρήσεων.
Με δεδομένο αυτό ως πρωτεύον, κανείς στην Αθήνα δεν δείχνει να πιστεύει ότι η Άγκυρα έχει λόγους να προκαλέσει κάποιον τυχοδιωκτισμό στο Αιγαίο, πέραν των επικοινωνιακών, τουλάχιστον προς το παρόν, ενώ οι πάντες δείχνουν συμφιλιωμένοι με την ιδέα ότι οι τουρκικές επιδιώξεις θα συντηρούνται στον αιώνα τον άπαντα, τικαρισμένες ανεξίτηλα στην ατζέντα της τουρκικής διπλωματίας. Αλλά μέχρι εκεί...

Όσο για το κυπριακό, η εκατέρωθεν εκτίμηση ότι η τουρκική δυσανεξία είναι μεγαλύτερη ακόμα και από την ελληνική, αυτή την περίοδο, τεκμαίρεται και από την πρεμούρα των Τούρκων, συμπεριλαμβανομένης της αντιπροσωπείας της τουρκοκυπριακής κοινότητας, να σπάσουν οι διαπραγματεύσεις ώστε σε καμιά περίπτωση να μην χρεωθεί ως αδυναμία της Άγκυρας, που θα πιστωνόταν απευθείας στους κεμαλιστές ενόψει δημοψηφίσματος.
Η Αθήνα αντιθέτως φαίνεται να πιστεύει ότι γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο είναι τώρα η ώρα ώστε ο διεθνής παράγοντας να επιβεβαιώσει διεθνοδικαιϊκά την αποκατάσταση της ακεραιότητας του νησιού, κράτους-μέλους της Ε.Ε.
Όμως αυτός ο διαβόητος διεθνής παράγοντας απ' ότι φαίνεται δεν κοιμάται και ξυπνάει με έναν πόθο, την κατίσχυση του διεθνούς δικαίου σε βάρος κάθε αδικίας στην Οικουμένη! Πολύ περισσότερο σ' αυτήν την περιοχή, θέατρο των επιδιώξεων των παγκόσμιων παικτών, που βρίσκονται εδώ με τη διπλωματία τους αλλά και τον στρατό τους.
 
Ν. ΚΟΤΖΙΑΣ (Από την συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών στον Αλέξη Παπαχελά, την Παρασκευή 17.2.17. Μεταδόθηκε την Τρίτη 21.2.17): Εγώ δε νομίζω ότι η Τουρκία έχει πάντα μια διαμορφωμένη στρατηγική για κάθε ενέργεια που κάνει. Νομίζω όμως ότι έχει ένα βασικό θεμελιακό σκεπτικό, πώς θα μετατρέψει το Αιγαίο σε μία γκρίζα ζώνη και μετά πώς θα διεκδικήσει αυτή τη γκρίζα ζώνη. Είναι αυτά τα δύο βήματα που θέλει να κάνει. 
... Έχω συγκρατήσει από τον κ. Ερντογάν ότι δεν έχει υπάρξει θερμό επεισόδιο καθ’ όλη τη διάρκεια της Προεδρίας του και της πρωθυπουργίας του. Αυτό δεν σημαίνει ότι μπορεί να μην προκληθεί από δυνάμεις που είναι στο περιβάλλον του. Νομίζω ότι ο κ. Ερντογάν -αν ηρεμήσουν λίγο τα πράγματα στην Τουρκία και πάρει αυτό που θέλει, αν δεν το πάρει μπορεί να φύγει- αλλά αν μείνει και έχει πάρει αυτό που θέλει, ίσως να μπορεί με πιο καθαρό βλέμμα να αντιμετωπίσει τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

... Υποστηρίζω απέναντι στους Τούρκους ότι πρέπει να μετρήσουν την περιοχή τους. Με την Ρωσία δεν είναι μακροχρόνια η σχέση τους. Είδαμε πριν από λίγους μήνες ότι η συμπεριφορά ανάμεσα στα δύο κράτη ήταν τελείως διαφορετική. Με τους Αρμένιους δεν έχουν καν διπλωματικές σχέσεις ουσιαστικά, λόγω του θέματος της Γενοκτονίας. Στο Ιράκ και στη Συρία βρίσκονται με έναν τρόπο σε εμπόλεμη κατάσταση. Η μόνη χώρα με την οποία έχουν φυσιολογικές σχέσεις -και θα έπρεπε- και που τους στηρίζει να εξευρωπαϊστούν, είναι η Ελλάδα. Αν έχουν λίγο μυαλό και κοιτάνε πέρα από την νευρική τους μύτη, νομίζω ότι θα καλυτερεύσει η στάση τους. Αν εξακολουθούν να πιστεύουν, να μυρίζουν την περιοχή με βάση την νευρική τους μύτη, η μεγάλη πείνα φέρνει λαιμαργία.

ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΚΟΣ (Ο Τομεάρχης Εξωτερικών της Νέας Δημοκρατίας, βουλευτής Β’ Αθηνών, την Παρασκευή 24.2.17): Για την προκλητικότητα των Τούρκων στο Αιγαίο και το ενδεχόμενο ακόμη και θερμού επεισοδίου«προφανώς υπάρχουν σκοπιμότητες εσωτερικής κατανάλωσης. Συνδέονται κυρίως με το δημοψήφισμα που ετοιμάζει ο Τ. Ερντογάν για την αλλαγή του πολιτειακού συστήματος και την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων που έχει ως Πρόεδρος. Αυτό, όμως, δεν μπορεί να καθησυχάζει. Διότι στην προσπάθειά του να ικανοποιήσει τους εθνικιστές υιοθετεί ολοένα και περισσότερο την επικίνδυνη λογική τους. Την πρόκληση, την ένταση, την παραβατική συμπεριφορά. Αυτό όμως δεν ηρεμεί τους εθνικιστές. Προκαλεί επιπλέον εθνικιστικές αντιδράσεις της Αντιπολίτευσης. Και ο ανταγωνισμός αυτός οδηγεί σε ακρότητες με απρόβλεπτη έκβαση. Ήδη από τον περασμένο Νοέμβριο είχα επισημάνει από το βήμα της Βουλής ότι η Τουρκία θα επιδιώξει επικίνδυνη διατήρηση αν όχι κλιμάκωση της έντασης.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΤΣΑΪΤΗΣ

Είναι ο εκδότης - διευθυντής της Ενημέρωσης. Έχει σπουδάσει και εργαστεί ως μηχανικός και ηλεκτρονικός. Δημοσιογραφεί από τις αρχές της δεκαετίας του 1980. Έχει συνεργαστεί με σχεδόν όλες τις αθηναϊκές εφημερίδες. Διετέλεσε πρόεδρος του Συνδέσμου Ημερησίων Περιφερειακών Εφημερίδων, τον οποίον υπηρέτησε και από τη θέση του γενικού γραμματέα στο δ.σ. επί οκτώ χρόνια. Πιστεύει πως η ισχυρότερη ιδιότητα του δημοσιογράφου στην ενημέρωση είναι το ενδιαφέρον του για τα κοινά και στην επικοινωνία η έντιμη και ανιδιοτελής διαμεσολάβηση.