Κυριακή 14.09.2025 ΚΕΡΚΥΡΑ

Στρατηγός Δημήτριος Θεοτόκης - Διδάγματα Νίκης μέσα στην Μικρασιατική Καταστροφή

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΘΕΟΤΟΚΗΣ
13 Σεπτεμβρίου 2025 / 16:04

Ήταν τότε που ο Καρουσαδίτης Συνταγματάρχης (ΠΖ) Δημήτριος Θεοτόκης τέθηκε αντιμέτωπος με την ιστορία.

Ήταν 29 Αυγούστου του 1922, με το νέο ημερολόγιο, όταν ο Κερκυραίος Διοικητής μιας από τις συνολικά εννιά ελληνικές μεραρχίες στο Μικρασιατικό Μέτωπο λαμβάνει διαταγή κινήσεως από την περιοχή του Ακ Ιν που βρίσκονταν αποκρούοντας με επιτυχία τις τουρκικές επιθέσεις των τριών προηγούμενων ημερών,  προς σκοπό ενίσχυσης του Β’ Σώματος Στρατού, στην ευρύτερη περιοχή του Τουμλού Μπουνάρ.

Ήταν τότε που ο Καρουσαδίτης Συνταγματάρχης (ΠΖ) Δημήτριος Θεοτόκης τέθηκε αντιμέτωπος με την ιστορία. Ήρθε ο ιστορικός χρόνος για να υπερασπιστεί τον τίτλο που κάποτε ένας άλλος Κερκυραίος απέδωσε στους Έλληνες Αξιωματικούς. Εκείνο του Εύελπι, της καλής ελπίδας του γένους των Ελλήνων. Μπορεί στις ημέρες μας δυστυχώς ακόμη στην Ελλάδα να μιλάμε για εκείνες τις ημέρες του 1922 αποδίδοντας τον ευρύτερο τίτλο: «Μικρασιατική καταστροφή» αλλά ως ένα από τα αρχαιότερα έθνη οφείλουμε να σκεπτόμαστε όπως και ο Bruce Lee έλεγε ότι: «Η ήττα για να έθνος έρχεται παρά μόνο αν το ίδιο την αποδέχεται, ως πιθανότητα» κι εμείς ως Έλληνες οφείλουμε αμέσως να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας , να σηκωνόμαστε  και να συνεχίζουμε.

Στις επόμενες 15 ημέρες ολόκληρη η Μεραρχία των 7544 ανδρών θα διανύσει 630 χιλιόμετρα μαχόμενη ταυτόχρονα για την επιβίωσή της και ο Θεοτόκης θα περάσει πολλαπλές δοκιμασίες και διλήμματα. Μέσα σε αυτό το διάστημα  η Ελληνική Μεραρχία στις 31 Αυγούστου 1922 αντιμετώπισε και κατανίκησε την Ιη Τουρκική Μεραρχία ενώ ταυτόχρονα απέκρουσε τμήματα της 3ης Τουρκικής Μεραρχίας Ιππικού που της επιτέθηκε παράλληλα, όταν η ίδια έβγαινε από τα στενά του Γύμαρη διαφυλάσσοντας έτσι και την τιμή των Ελληνικών όπλων που οπουδήποτε αλλού σε επαφή με τον εχθρό συμπτύσσονταν άναρχα.

Ο Δημήτριος Θεοτόκης είχε πλήρη συναίσθηση ότι η μεραρχία του ήταν η πλέον μεμακρυσμένη από την ασφάλεια και ξεκινούσε την δική της σύμπτυξη στην ουσία δύο ημέρες αργότερα από τις υπόλοιπες ελληνικές δυνάμεις, για αυτό ο Διοικητής της γνώριζε, πως έστω και το παραμικρό λάθος θα απέβαινε μοιραίο για τις ζωές τους. Ξέρετε ο στρατιωτικός πλάθεται να υπακούει διαταγές και να τις εκτελεί ανεξάρτητα αν κάποιες από αυτές φαντάζουν παράλογες ή ακόμη ακόμη μπορούν να οδηγούν στον θάνατο ή την καταστροφή μιας στρατιωτικής δύναμης. Είναι κι αυτό ένα λελογισμένο κόστος που κάποιοι οφείλουν να καταβάλλουν όταν πρόκειται αυτό να οδηγεί στην δόξα των ελληνικών όπλων σε άλλη περιοχή ή σε στρατηγικό επίπεδο.

Έτσι ο Δημήτριος Θεοτόκης παρότι αρχικά διατάχθηκε να κινηθεί προς Ουσάκ ανέλαβε πρωτοβουλία, τηρώντας ενήμερους τους υφισταμένους του και έτσι κινήθηκε προς Γεντίς και στην συνέχεια Σιμάβ. Ευτυχώς η μοίρα και ο Λοχαγός Ξηρός στις 2 Σεπτεμβρίου 1922 παρέδωσε την περίφημη «ερματισμένη διαταγή», καθώς την έριξε μέσα σε μεταλλικό σφραγισμένο κουτί από το μονοκινητήριο αεροπλάνο του, ενημερώνοντας για την κατάληψη του Ουσάκ από τους Τούρκους. Ήταν η τελευταία φορά που η Ελληνική Μεραρχία κατόρθωσε να έχει οποιαδήποτε επικοινωνία με προϊστάμενα κλιμάκια. Ο Δημήτριος Θεοτόκης μέσα σε αυτήν την πορεία προς το άγνωστο, ανάμεσα σε μάχες με τακτικό στρατό αλλά και ατάκτους Τούρκους κατέδειξε τον χαρακτήρα του και την πάστα από την οποία ήταν φτιαγμένος.

Περισυνέλλεξε και πήρε μαζί του περίπου 1500 στρατιώτες από κατεστραμμένα ελληνικά στρατιωτικά τμήματα που βρήκε στο διάβα του και κυριότερα σπατάλησε χρόνο για να δείξει την διαφορά επιπέδου των δύο πολιτισμών (ελληνικού και τουρκικού) μιας και μέριμνησε να ταφούν όσοι Έλληνες στρατιωτικοί βρέθηκαν στην πορεία του (περίπου 350).Αλήθεια πόση δύναμη ψυχής χρειάζεται για να κατανικάς το ένστικτο της αυτοσυντήρησής σου και να ρισκάρεις έστω και για μερικές ώρες το ατομικό του συμφέρον; Γιατί να ρισκάρει τα δικά του τμήματα και το στρατιωτικό μέλλον του, αν δεν ήθελε να καταδείξει το μεγαλείο της ψυχής του Έλληνα, ακόμη και εμπρός στον κίνδυνο και τον θάνατο; Μάλιστα τέσσερις ολόκληρες ημέρες πορείας(8 Σεπ 1922) πριν βρεθεί στην σχετική ασφάλεια του Δικελί ο Θεοτόκης προτείνει στους Έλληνες κατοίκους του Σιντιργί να ακολουθήσουν σε φάλαγγα, υπό την προστασία της Μεραρχίας, άσχετα αν οι ίδιοι αρνήθηκαν και τελικά κατέληξαν μαζικά στον θάνατο, από τους Τούρκους. Μάλιστα την ίδια έκκληση έκανε και την επόμενη ημέρα και πάλι ρισκάροντας την ταχύτητα προχωρήσεως της Μεραρχίας του, την ασφάλεια των δικών του ανδρών, αναλαμβάνοντας το βάρος της επιπλέον ευθύνης για τις 5500 ελληνικές ψυχές αμάχων  του Κιρκ Αγάτς που τελικά ακολούθησαν.

Μπορούμε να αναλογιστούμε όσα μπορεί να έβλεπε να σκεφτόταν και να αισθανόταν  ο Στρατηγός Θεοτόκης γνωρίζοντας αυτό που θα συμβεί ,για όσους δεν μπορούσαν να ακολουθήσουν την Μεραρχία του; Αλήθεια πως θα μπορούσε πια να κοιμηθεί για τα υπόλοιπα βράδια της ζωής του, αν δεν έκανε μια προσπάθεια, να σώσει όσους περισσότερους Έλληνες μπορούσε; Ευτυχώς η ανθρώπινη φάλαγγα της δυστυχίας και της προσφυγιάς και ολόκληρη η Ανεξάρτητη Μεραρχία συγκροτημένα , σαν σήμερα 12 Σεπ 1922 προσεγγίζει το Δικελί και σε αυτήν προστίθενται για προστασία άλλοι 3500 ελληνικές ψυχές αμάχων πουν νωρίτερα είχαν καταλήξει στα περίχωρα του Δικελί. Την επόμενη ημέρα ο κύριος όγκος όλων αυτών των ψυχών και η μεραρχία κατέληξαν στην ασφάλεια της Μυτιλήνης.

Έμελλε έτσι ένας Κερκυραίος Αξιωματικός να υπερασπιστεί μόνος του την τιμή και την αξιοπρέπεια των ελληνικών όπλων, μπροστά σε μια στρατιωτική καταστροφή. Ένας άλλος Θεοτόκης που διέπρεψε ξέχωρα από τον αδελφό του γνωστό διανοούμενο Ντίνο Θεοτόκη, που έλαχε να περπατήσει σε άλλα μονοπάτια, υπερασπιζόμενος την Ελλάδα και τους Έλληνες από ένα άλλο μετερίζι. Απέδειξε με την πορεία του και την στάση του, ότι και μέσα στην καταστροφή μπορούν να υπάρχουν και εκείνα τα στοιχεία που θα οδηγήσουν στην πρόοδο και την εξέλιξη.

Η Μικρασιατική εκστρατεία οδήγησε στην ήττα των Ελληνικών όπλων, όμως ο Στρατηγός Δημήτριος Θεοτόκης με το παράδειγμα  και την στάση του μας έδειξε τον δρόμο της αρετής και τα αναγκαία διδάγματα για να μην ηττηθούμε ποτέ ξανά. Εμείς επιλέγουμε σήμερα  αν θα γίνουμε Θεοτόκηδες ή θα σκύψουμε το κεφάλι μπροστά στον χειρότερό μας εαυτό. Εμείς ως Κερκυραίοι και Έλληνες οφείλουμε να γνωρίζουμε. Ο Στρατηγός Δημήτριος Θεοτόκης δεν χρειάζεται σήμερα ούτε στεφάνια ούτε διθυράμβους. Θέλει μόνο να ακολουθούμε υπερήφανα το παράδειγμά του. Αθάνατοι.

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΣΟΥΚΕΡΑΣ

Ο Στρατηγος Θεοτόκης, ΦΩΤΟ@ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ