Παρασκευή 10.05.2024 ΚΕΡΚΥΡΑ

Όπερα και ελληνισμός κατά τον 19ο αιώνα

Εργαστήριο ελληνικής μουσικής
08 Απριλίου 2016 / 08:52

ΚΕΡΚΥΡΑ. To 2017 σηματοδοτεί για την όπερα στην Ελλάδα μια τετραπλή επέτειο: τη συμπλήρωση 100 ετών από το θάνατο του Σπυρίδωνος-Φιλίσκου Σαμάρα (1861-1917), τα 200 χρόνια από τη γέννηση δύο σημαντικών συνθετών όπερας, του Σπυρίδωνος Ξύνδα (1817-1896) και του Δομένικου Παδοβά (1817-1892), καθώς και τα 150 έτη από την πρεμιέρα της όπερας Ο υποψήφιος (1867), η οποία σε μουσική Ξύνδα και λιμπρέτο Ιωάννη Ρινόπουλου αποτέλεσε αφενός το πρώτο πλήρες οπερατικό έργο σε ελληνική γλώσσα και αφετέρου το έναυσμα για την περαιτέρω δημιουργία ελληνόφωνου μελοδράματος.

Το Εργαστήριο Ελληνικής Μουσικής του Τμήματος Μουσικών Σπουδών του Ιονίου Πανεπιστημίου και η Φιλαρμονική Εταιρεία Κερκύρας με αφορμή τις εν λόγω επετείους συνδιοργανώνουν διεθνές επιστημονικό συνέδριο με τίτλο Όπερα και ελληνισμός κατά τον 19ο αιώνα, το οποίο πρόκειται πραγματοποιηθεί στην Κέρκυρα κατά το τριήμερο 17, 18 και 19 Νοεμβρίου 2017.
Η Κέρκυρα, έδρα του Ιονίου Πανεπιστημίου, υπήρξε η πατρίδα και των τριών προαναφερθέντων συνθετών. Το θέατρο San Giacomo της Κέρκυρας, το παλαιότερο μόνιμο θέατρο του νεώτερου ελληνισμού, φιλοξενούσε οπερατικές παραστάσεις ήδη από το 1733, συμβάλλοντας αποφασιστικά στη διάδοση της όπερας στον ελληνικό χώρο κατά τον 19ο αιώνα, ενώ και οι τρεις τιμώμενοι συνθέτες παρουσίασαν έργα τους από τη σκηνή του. Επιπλέον, ο Ξύνδας υπήρξε το 1840 εκ των αρχικών ιδρυτών και καθηγητών της Φιλαρμονικης Εταιρείας Κερκύρας και της αφιέρωσε οπερατικά έργα του. Ο Παδοβάς δίδαξε στη Φιλαρμονική ανώτερα θεωρητικά, το 1857 αφιέρωσε σε αυτήν την όπερα Dirce και από το 1884 υπήρξε καλλιτεχνικός διευθυντής της. Ο Σπύρος Σαμάρας, μαθητής του Ξύνδα στα πρώιμα μουσικά βήματά του, συνδέθηκε επίσης πολλαπλώς με τη Φιλαρμονική, της οποίας υπήρξε επίτιμος καλλιτεχνικός διευθυντής από το 1889.
Με τα δεδομένα αυτά οι θεματικές του συνεδρίου δεν πρόκειται να περιοριστούν μόνο σε ζητήματα που αφορούν στη ζωή και στο έργο των τριών προαναφερθέντων συνθετών, αλλά θα επεκταθούν και σε ζητήματα που αφορούν ευρύτερα στη θέση, στη σημασία και στις συνθήκες διαμόρφωσης της όπερας στον ελληνικό χώρο κατά τον «μακρύ 19ο αιώνα». Με αυτά κατά νου, ενδεικτικές θεματικές της επιστημονικής συνάντησης προτείνεται να είναι:
 
·       Σπύρος Σαμάρας: ζωή και έργο
·       Σπυρίδων Ξύνδας: ζωή και έργο
·       Δομένικος Παδοβάς: ζωή και έργο
·       Η δράση των ιταλικών μελοδραματικών θιάσων στον ελληνικό χώρο (τραγουδιστές, μουσικοί, ιμπρεσάριοι, ρεπερτόριο κλπ)
·       Η δράση των γαλλικών μελοδραματικών θιάσων στον ελληνικό χώρο
·       Η δράση των ελληνικών μελοδραματικών θιάσων
·       Η όπερα στις κοινότητες της ελληνικής Διασποράς (Τεργέστη, Οδησσός, Αλεξάνδρεια, Σμύρνη, Κωνσταντινούπολη κλπ)
·       Η όπερα στα ελληνικά αστικά κέντρα
·       Φορείς της μελοδραματικής δραστηριότητας
·       Η υποδοχή της όπερας στο ελληνικό χώρο
·       Θέματα συνδεόμενα με την Ελλάδα στην όπερα του 19ου αιώνα
 
Οι επίσημες γλώσσες του συνεδρίου είναι η ελληνική, η ιταλική και η αγγλική.
Οι ενδιαφερόμενοι για συμμετοχή στο συνέδριο καλούνται να υποβάλουν σχετικές προτάσεις για εικοσάλεπτες ανακοινώσεις (Περίληψη 250 λέξεων και Βιογραφικό 100 λέξεων). Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα υποβολής προτάσεων για θεματικές στρογγυλές τράπεζες των εξήντα λεπτών έκαστη (Περίληψη 450 λέξεων και Βιογραφικά 100 λέξεων).
Η καταληκτική ημερομηνία υποβολής των προτάσεων ορίζεται η 31η Δεκεμβρίου 2016.
Οι προτάσεις πρέπει να έχουν σταλεί μέχρι την παραπάνω ημερομηνία ηλεκτρονικά στο email: [email protected] Η επίσημη ιστοσελίδα του συνεδρίου είναι η :
Η επιλογή των προτάσεων και η ανακοίνωση του προγράμματος θα έχουν πραγματοποιηθεί έως την 1 Μαρτίου 2017.
 
Επιστημονική Επιτροπή
Χάρης Ξανθουδάκης
Αναστασία Σιώψη
Πάνος Βλαγκόπουλος
Αύρα Ξεπαπαδάκου
 
Οργανωτική Επιτροπή
Σπυρίδων Παδοβάς
Κώστας Καρδάμης
Κώστας Σαμπάνης
Στέλλα Κουρμπανά
Αλέξανδρος Χαρκιολάκης
Γεράσιμος Μαρτίνης